Người thân của bạn có đang nhận đủ dưỡng chất cần thiết không?

Nội dung chính

Câu hỏi tưởng chừng đơn giản này có thể trở nên khó trả lời khi người thân của bạn đang mắc bệnh. Họ cần được cung cấp dinh dưỡng tốt hơn bao giờ hết. Tuy nhiên, họ cũng phải đối mặt với các tác dụng phụ như thay đổi khẩu vị, chán ăn, buồn nôn – hoặc bản thân bệnh tật khiến họ gặp khó khăn khi nhai hoặc nuốt.

Việc nhận biết các dấu hiệu thiếu hụt dưỡng chất quan trọng là rất cần thiết.

Sụt cân không chủ ý

Nguyên nhân: Buồn nôn có thể dẫn đến điều này. Thay đổi khẩu vị hoặc khả năng ăn uống cũng có thể là thủ phạm. Đây là điều đáng lo ngại nếu người thân bạn đang bị bệnh.

“Người bệnh thường không thể chịu đựng được việc sụt cân như người khỏe mạnh,” theo chuyên gia dinh dưỡng Lisa Cimperman, đại diện của Học viện Dinh dưỡng và Ăn kiêng Hoa Kỳ. “Tôi sẽ cảm thấy đáng báo động nếu ai đó mất 10% trọng lượng cơ thể.”

Ngay cả khi người thân của bạn thừa cân trước khi mắc bệnh, họ vẫn có nguy cơ mất cơ – điều vô cùng quan trọng cần giữ lại.

Giải pháp: Chuyên gia dinh dưỡng Lynda McIntyre tại Bệnh viện Johns Hopkins đưa ra lời khuyên:

Ăn 5-6 bữa nhỏ đầy đủ dinh dưỡng mỗi ngày thay vì 3 bữa lớn.
Dùng thực phẩm bổ sung dạng lỏng để tăng lượng calo và chất lỏng.
Ăn cùng gia đình hoặc bạn bè để bữa ăn trở nên thú vị hơn.
Ăn đa dạng thực phẩm mềm và cứng như táo nghiền, sữa chua, rau đã xay nhuyễn và các thực phẩm giòn như rau sống.

Nếu người thân bạn gặp khó khăn trong việc nhai hoặc nuốt, hãy làm việc với chuyên gia dinh dưỡng để tìm ra phương pháp phù hợp như xay nhuyễn thực phẩm để đảm bảo đủ dưỡng chất.

Mệt mỏi

Nguyên nhân: Có thể là do thiếu máu do thiếu sắt. Khi máu không có đủ hồng cầu khỏe mạnh (loại tế bào vận chuyển oxy), cơ thể sẽ bị mệt mỏi.

Bạn cũng có thể nhận thấy da nhợt nhạt, móng tay có hình lòng thìa hoặc cảm giác lạnh ở tay chân. Thiếu máu do thiếu sắt nghiêm trọng có thể dẫn đến các vấn đề về tim, nhiễm trùng, ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ và nhiều biến chứng khác.

Giải pháp: Cần bổ sung sắt – điều này không có gì ngạc nhiên. Nhưng trước tiên hãy đưa người thân đến bác sĩ để được chẩn đoán chính xác. Không nên tự ý bổ sung sắt nếu chưa được bác sĩ chỉ định, vì “sắt có thể gây độc nếu dùng quá liều,” theo Cimperman.

Rụng tóc hoặc tóc mỏng đi

Nguyên nhân: Có thể do thuốc, điều trị, căng thẳng hoặc bản thân bệnh lý. Nhưng cũng có thể do cơ thể thiếu sắt hoặc protein.

Khi cơ thể không nhận đủ protein, nó sẽ tiết kiệm bằng cách dừng quá trình mọc tóc – theo Học viện Da liễu Hoa Kỳ.

Giải pháp: Bổ sung nhiều protein hơn. Thịt bò, thịt lợn, cá, gia cầm và trứng là những nguồn cung cấp tốt. Người ăn chay có thể dùng các loại hạt, đậu và ngũ cốc. Nếu nghi ngờ thiếu sắt, hãy kiểm tra nồng độ trong máu và chỉ bổ sung theo chỉ định của bác sĩ.

“Ăn các thực phẩm giàu sắt như thịt đỏ và rau lá xanh, kết hợp với bổ sung vitamin tổng hợp hằng ngày có thể giúp duy trì mức sắt ổn định,” theo Cimperman.

Vấn đề trong khoang miệng

Nguyên nhân: Lưỡi sưng đỏ, bóng và các vết viêm ở khóe miệng là dấu hiệu thiếu vitamin nhóm B hoặc thiếu sắt. Các vitamin nhóm B quan trọng như B1 (thiamin), B2 (riboflavin), niacin, B6 (pyridoxine), và B12 rất cần thiết cho quá trình trao đổi chất, sản sinh năng lượng và tăng cường hệ miễn dịch.

Giải pháp: Đưa người thân đến bác sĩ để kiểm tra nguyên nhân và đo nồng độ vitamin B. Có thể chỉ cần bổ sung các thực phẩm giàu vitamin B như cá, sữa, ngũ cốc nguyên hạt, rau lá xanh và ngũ cốc tăng cường vitamin.

“Trong một số trường hợp, cần bổ sung vitamin liều cao hơn thực phẩm thông thường,” Cimperman nói. “Nếu không cần liều cao, có thể dùng viên uống tổng hợp vitamin nhóm B hàng ngày. Điều này đặc biệt quan trọng với người ăn thuần chay, vì B12 chỉ có trong sản phẩm động vật hoặc thực phẩm tăng cường.”