Inositol: Lợi ích cho sức khỏe và tác dụng phụ

Inositol là gì?

Inositol, còn được gọi là myo-inositol, D-chiro-inositol hoặc hexaphosphate (IP6), đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển tế bào của cơ thể. Trước đây, inositol từng được gọi là vitamin B8, nhưng thực ra nó không phải là một loại vitamin. Đây là một dạng đường giúp cơ thể bạn xử lý insulin hiệu quả hơn.

Trước kia, người ta nghĩ rằng inositol là một dưỡng chất thiết yếu – tức là cơ thể không thể tự sản xuất và cần phải lấy từ thực phẩm. Nhưng các nghiên cứu sau này cho thấy gan và thận có thể tự tổng hợp inositol từ glucose, nên nó không còn được xếp vào nhóm dưỡng chất thiết yếu nữa.

Bên cạnh việc được cơ thể sản xuất, inositol cũng có mặt trong nhiều loại thực phẩm lành mạnh. Tuy nhiên, mặc dù inositol được tạo ra từ glucose, chế độ ăn nhiều đường lại có thể làm giảm khả năng sử dụng inositol trong cơ thể. Vì vậy, việc ăn uống lành mạnh vẫn rất quan trọng để cơ thể hấp thu inositol hiệu quả.

Lợi ích của Inositol

Hội chứng chuyển hóa (Metabolic syndrome)
Hội chứng chuyển hóa gồm nhiều yếu tố nguy cơ như cao huyết áp, mỡ bụng, và đường huyết cao – tất cả đều làm tăng nguy cơ mắc tiểu đường và bệnh tim. Một nghiên cứu trên phụ nữ sau mãn kinh mắc hội chứng chuyển hóa cho thấy sau 1 năm dùng bổ sung inositol, họ đều cải thiện tình trạng này. Thậm chí có tới 20% phụ nữ không còn đủ tiêu chuẩn bị chẩn đoán hội chứng chuyển hóa nữa.

Giảm nguy cơ tiểu đường thai kỳ
Tiểu đường thai kỳ chỉ xảy ra trong thời gian mang thai. Một nghiên cứu khác so sánh nhóm phụ nữ có nguy cơ cao mắc tiểu đường thai kỳ được điều trị bằng inositol với nhóm dùng giả dược. Kết quả là nhóm dùng inositol ít có khả năng phát triển tiểu đường thai kỳ và không cần dùng insulin hơn.

Inositol và hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS)
PCOS gây ra tình trạng kháng insulin, dẫn đến tăng chỉ số khối cơ thể (BMI) và chu kỳ kinh nguyệt không đều. Inositol có hiệu quả tương đương thuốc metformin (thuốc điều trị tiểu đường type 2) trong việc tăng độ nhạy insulin ở phụ nữ bị PCOS. Khoảng một nửa số phụ nữ dùng inositol giảm được BMI và chu kỳ kinh nguyệt của họ trở lại bình thường.

Giảm đường huyết
Dạng inositol gọi là D-chiro-inositol, khi kết hợp với acid folic, cũng làm tăng độ nhạy insulin ở người tiểu đường type 1. Những người được điều trị bằng hỗn hợp này có mức đường huyết trung bình (HbA1c) thấp hơn so với nhóm không dùng.

Inositol cho người bị lo âu
Người bị rối loạn hoảng sợ báo cáo ít cơn hoảng loạn hơn khi dùng inositol so với thuốc chống trầm cảm fluvoxamine. Các tác dụng phụ như buồn nôn và mệt mỏi cũng xảy ra ít hơn với inositol. Vì là thực phẩm bổ sung tự nhiên, inositol có thể là lựa chọn được ưa thích hơn với những người ngại dùng thuốc tâm thần.

Cải thiện vẩy nến ở người dùng lithium
Lithium carbonate là thuốc được kê cho người rối loạn lưỡng cực. Tuy nhiên, một số người dùng lithium bị vẩy nến – một bệnh da liễu. Những người này đã cải thiện tình trạng vẩy nến khi dùng inositol, trong khi những người không dùng lithium thì không thấy cải thiện.

Inositol và tóc
Inositol được cho là có thể kích thích mọc tóc, giảm tóc xơ rối và giúp tóc khỏe mạnh hơn. Inositol có nhiều trong cám gạo, và có truyền thống dùng nước vo gạo (ngâm gạo trong nước 30 phút) để chăm sóc tóc ở một số vùng châu Á. Một vài nghiên cứu gợi ý inositol có thể thúc đẩy mọc tóc, nhưng cần thêm nghiên cứu. Nước vo gạo hầu như không gây hại trừ khi bạn bị các bệnh da như eczema hoặc viêm da. Nếu bạn bị rụng tóc nhiều (alopecia), nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi thử các phương pháp tự nhiên.

Inositol và giấc ngủ
Các nhà khoa học đang nghiên cứu liệu inositol có thể giúp cải thiện giấc ngủ hay không. Một nghiên cứu nhỏ trên phụ nữ mang thai cho thấy inositol giúp ngủ ngon hơn.

So sánh Inositol và Metformin
Một tổng hợp nhiều nghiên cứu cho thấy inositol an toàn và hiệu quả trong điều trị PCOS, trong khi metformin có thể gây ra các vấn đề tiêu hóa ở một số người.

Tác dụng phụ của Inositol

Vì inositol tan trong nước, nên nguy cơ dùng quá liều khá thấp. Nó được xem là an toàn khi bạn dùng liều thấp trong vòng tối đa 10 tuần.

Một số tác dụng phụ nhẹ có thể gặp khi dùng inositol bao gồm:

• Tiêu chảy

• Buồn nôn

• Đau bụng

• Cảm giác mệt mỏi

• Đau đầu

• Chóng mặt

Liều dùng Inositol

Inositol là thực phẩm bổ sung, và Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) không kiểm soát nó giống như thuốc. Hiện chưa có liều khuyến nghị chính thức nào cho inositol.

Inositol có thể được gọi bằng nhiều tên khác nhau như:

• Myo-inositol

• D-chiro-inositol

• Inositol hexaphosphate

Hầu hết các nghiên cứu sử dụng liều từ 10 đến 18 gram mỗi ngày để đạt được hiệu quả với ít hoặc không có tác dụng phụ.

Thực phẩm giàu Inositol

Cơ thể bạn sản xuất một lượng inositol nhất định mỗi ngày ở gan và thận.

Các thực phẩm giàu inositol gồm có:

• Việt quất

• Rau xà lách

• Tỏi

• Cải xoăn (kale)

• Húng bạc hà

• Cà rốt

• Cải chicory

• Endive

• Escarole

• Atisô

• Rau chân vịt (spinach)

• Củ dền

• Củ cải

• Bắp cải

• Hành tây

• Đậu mắt đen (black-eyed peas)

• Kiều mạch (buckwheat)

• Đậu gà (chickpeas)

• Đậu lăng (lentils)

• Mật ong

Inositol là một loại đường có trong cơ thể bạn và một số thực phẩm. Nó cũng có dạng thực phẩm bổ sung. Cơ thể dùng inositol để hình thành tế bào và có thể giúp bạn xử lý insulin. Các nhà khoa học đã nghiên cứu inositol để hỗ trợ một số tình trạng như PCOS, tiểu đường thai kỳ, hội chứng chuyển hóa và một số rối loạn tâm thần. Có một số nghiên cứu cho thấy inositol có thể giúp những trường hợp này, nhưng chưa có bằng chứng rõ ràng. Khi dùng liều thấp, inositol hầu như không gây tác dụng phụ nghiêm trọng, nhưng một số người có thể gặp vấn đề về tiêu hóa, đau đầu hoặc chóng mặt.